Τα πλαστικά μιας χρήσης (ΠΜΧ) χρησιμοποιούνται συνήθως στην τουριστική βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη ως μια εύκολη λύση για την εξυπηρέτηση των πελατών. Παρόλο που πρόκειται για μια κοινή πρακτική, η εκτεταμένη και ανεξέλεγκτη χρήση των πλαστικών μιας χρήσης στην τουριστική βιομηχανία έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, ο τουριστικός τομέας είναι υπεύθυνος για το 1/3 της μηνιαίας αύξησης της παραγωγής αποβλήτων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, με μέσο κόστος 1.300 ευρώ ανά τόνο. Οι τοπικοί δήμοι μπορεί να υπερφορτωθούν από την πρόσθετη εισροή αποβλήτων, οδηγώντας σε μη συλλεγόμενα απόβλητα ή σε μη ασφαλείς πρακτικές διαχείρισης. Έτσι, ο κλάδος της φιλοξενίας συχνά επωμίζεται το κόστος του καθαρισμού για να διασφαλίσει ότι οι περιοχές παραμένουν ελκυστικές για τους τουρίστες.
Για την εξάλειψη της χρήσης ΠΜΧ υπάρχει σχετική νομοθεσία της ΕΕ, όπως η οδηγία 2019/904. Η οδηγία 2019/904 αποσκοπεί στην “πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον, και στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και στην προώθηση της μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά, συμβάλλοντας έτσι επίσης στην αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς”. Η εν λόγω οδηγία ορίζει μια σειρά δράσεων που πρέπει να επιτευχθούν από κάθε κράτος μέλος. Το άρθρο 4 αφορά τα ΠΜΧ για τα οποία δεν υπάρχει σήμερα εναλλακτική λύση. Αντί για την αντικατάσταση των προϊόντων, τα κράτη μέλη οφείλουν να προωθήσουν τη μείωση της κατανάλωσης αυτών των προϊόντων. Αντίθετα, το άρθρο 5 αφορά άμεσα διαθέσιμες και λειτουργικές εναλλακτικές λύσεις για τα ΠΜΧ . Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να απαγορεύσουν την πώληση/χρήση τέτοιων προϊόντων μέχρι τον Ιούλιο του 2021.
Για να βοηθήσει τα τουριστικά καταλύματα σε όλη την Ευρώπη να μειώσουν την κατανάλωση ΠΜΧ, το έργο SUPMed υιοθέτησε μια μεθοδολογία που δοκιμάστηκε πιλοτικά σε ένα δείγμα 10 ξενοδοχείων στην Κύπρο, την Ελλάδα και τη Μάλτα. Στο πλαίσιο του έργου αναπτύχθηκαν μοναδικά εργαλεία, όπως ένα προσαρμοσμένο εργαλείο λήψης αποφάσεων (Decision Support Tool- DST). Το DST αποτελεί μια πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις/φορείς για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των ΠΜΧ που χρησιμοποιούν σε σύγκριση με τις διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις προϊόντων. Το DST δεν επικεντρώνεται μόνο στο φυσικό περιβάλλον, αλλά παρέχει επίσης ανάλυση κόστους της μετάβασης σε εναλλακτικά προϊόντα ΠΜΧ. Στο τέλος της πιλοτικής περιόδου, 17 τόνοι ειδών ΠΜΧ μειώθηκαν με βάση τις προσαρμοσμένες δράσεις που υιοθέτησε το δείγμα των ξενοδοχείων που συμμετείχε πιλοτικά στο πλαίσιο του έργου.
Η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα του έργου περιγράφονται σε έναν οδηγό βέλτιστων πρακτικών. Ο οδηγός αυτός διατίθεται σε δύο εκδόσεις (πλήρης έκδοση και σύντομη έκδοση) δωρεάν σε τουριστικές επιχειρήσεις, προκειμένου να επωφεληθούν από τα ευρήματα και τα παραδοτέα του έργου και να βοηθηθούν ώστε να μειώσουν την κατανάλωση και τη διάθεση των ΠΜΧ. Παράλληλα, τους βοηθά ώστε να διασφαλίσουν ότι οι δραστηριότητές τους είναι σύμφωνες με τις απαιτήσεις που περιγράφονται στη νομοθεσία της ΕΕ για τα ΠΜΧ.
Ο Οδηγός Βέλτιστων Πρακτικών είναι διαθέσιμος από το σύνδεσμο που ακολουθεί https://www.supmed.eu/en/best-practice-guide
Τα 10 τουριστικά καταλύματα – ξενοδοχεία που συμμετέχουν στο πιλοτικό δείγμα του έργου ανά περιοχή είναι:
Κύπρος:
GrandResort
Atlantica Mare Village Ayia Napa
Radisson Blue Hotel
The Royal Apolloni
Ελλάδα-Κρήτη:
Elounda Palm Hotel & Suites
Infinity Blue Boutique Hotel & Spa
Paralos Lifestyle Beach
Μάλτα:
Hilton Malta
1926 Hotel & Spa
Mellieha Holiday Centre
Το έργο «Μείωση της κατανάλωσης και απόρριψης πλαστικών μίας χρήσης στην τουριστική βιομηχανία στην Κύπρο, την Ελλάδα και τη Μάλτα» χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία μέσω των
EEA and Norway Grants Fund for Regional Cooperation. Για να ενημερώνεστε για το έργο, ακολουθήστε μας στο Facebook, Twitter και LinkedIn και επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του έργου.